Landbouwpercelen kunnen tijdelijk worden overgedragen of geruild. Maar hoe zit het met de betaalrechten? In mijn praktijk wordt ik regelmatig gevraagd ondernemers daarin te begeleiden en er voor te zorgen dat afspraken goed worden vastgelegd.
Een akkerbouwer wil voor de vruchtwisseling gedurende twee jaar aardappelen telen op een perceel grasland van een melkveehouder. Omdat de veehouder dan grond tekort komt voor de teelt van veevoer of het uitrijden van mest, levert hij in de meeste gevallen een vergelijkbare oppervlakte terug. Op zichzelf is dit een prima ruilconstructie, maar zorg er wel voor dat afspraken goed worden afgestemd c.q. vastgelegd en passen binnen de regelgeving van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid en de mestwetgeving. Over zaken als “wie geeft het perceel op bij de gecombineerde opgave, wie verzilvert de betalingsrechten en wie krijgt de gebruiksruimte voor bemesting” mag geen onduidelijkheid bestaan. Vaak merk ik dat partijen niet meer weten wat er precies is afgesproken, bovendien verwarren zij regelgeving met voorwaarden.
Geen huur maar pacht
Om naast betaalrechten ook een vergroeningspremie te ontvangen, moet een akkerbouwer voldoen aan de vergroeningseisen. Dit kan door blijvend grasland in stand te houden, gewasdiversificatie toe te passen en 5% ecologisch aandachtsgebied in te richten. De veehouder wil graag 80% grasland op zijn bedrijf om in aanmerking te komen voor derogatie. Soms krijgt een akkerbouwer dan meer bouwland tot zijn beschikking dan hij beschikbaar stelt. Onderling wordt dat verrekend onder het mom van huur. De ondernemers stellen hiervoor geen contract op maar doen dit op basis van wederzijds vertrouwen. Maar onbewust is er toch sprake van pacht.
In alle gevallen nemen de betrokken ondernemers een risico. Wat als een van de ondernemers de meegekregen betalingsrechten niet kan verzilveren of als er ruis ontstaat over afspraken? Een misverstand ligt zomaar op de loer. Daarom is het belangrijk een adviseur te raadplegen en vooraf goed te laten onderzoeken welke afspraken binnen de agrarische wet- en regelgeving haalbaar zijn.
Door een onjuist ingevulde Gecombineerde Opgave kan een ondernemer een betaling mislopen of een boete riskeren voor overtreding van de mestwetgeving.
Gerty Leeuwerik,
lid Rentmeesters.nl in de provincie Drenthe
Reactie: