Na verkennend bodemonderzoek blijkt de grond op meerdere locaties onder woonwijk De Bleekerij in Boekelo ernstig vervuild door hoge concentraties PFAS. De gemeente Enschede besluit daarop tot een ingrijpende bodemsanering door onder andere een groot aantal tuinen af te graven. Aan Woet Bosgrond wordt gevraagd om in samenwerking met Bessel’s Green de schade voor de bewoners te taxeren. De bewoners zullen volledig schadeloos gesteld worden.
Woonwijk op vervuild industrieterrein
In 1888 werd door de zonen van Gerrit Jan van Heek de N.V. Boekelosche Stoomblekerij opgericht. Na ruim een eeuw (in 2004) beëindigde het toenmalige bedrijf Texoprint de productie op deze locatie. Vervolgens werd in 2008 op het voormalige industrieterrein woonwijk De Bleekerij gerealiseerd, waarbij onderdelen van het industrieel erfgoed, zoals gevels van textielgebouwen en de fabriekstoren behouden bleven.
Te hoge concentratie PFAS
Vanwege de eerdere activiteiten op het terrein (textielbewerking) en het vermoeden van vervuiling besluit de gemeente in 2022 tot bodemonderzoek. Daarbij werd op meerdere locaties PFAS waarden aangetroffen die de INEV-norm (Indicatieve Niveaus voor Ernstige Verontreiniging) ruimschoots te boven gingen. Reden voor de gemeente om de tuinen van ca. 150 woningen tot een meter diep af te graven en te voorzien van schone grond. De kosten voor de saneringsoperatie werden gefinancierd vanuit het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Bewoners worden schadeloosgesteld
Voorafgaand aan de sanering hebben WOET Bosgrond en Bessel’s Green in opdracht van de gemeente Enschede een taxatie uitgevoerd op basis van volledige schadeloosstelling. Bij de taxatie zijn woningen, garages, schuren en overige vergunningsplichtige opstallen buiten beschouwing gelaten. Het gaat dus alleen om de kosten die bewoners zouden moeten maken om hun tuin weer in de oorspronkelijke staat te herstellen.
Manier van aanpak
Allereerst is een nauwkeurige plattegrond gemaakt van de tuinen inclusief alle tuinelementen. Deze werden ingedeeld in vijf hoofdcategorieën: verhardingen, groenelementen, afscheidingen, constructies, overige. Op basis van een inventarisatie van de voor- en achtertuinen is per adres een graafplan opgesteld.
Voor elk tuinelement werd een kental vastgesteld: een eenheidsprijs (per stuk, meter of vierkante meter). Dit kental is gebaseerd op:
- Een standaard werkomschrijving (arbeid, grondwerk, machines, materialen)
- De materiaalkosten (bijv. natuursteen versus klinkers)
- Leeftijd en omvang van elementen (bijv. bomen)
- Efficiency (bijv. schaalvoordeel bij grotere oppervlakken)
- Een kwaliteitsfactor voor bovengemiddelde staat (tot max. 120%)
Het totaalbedrag per tuin werd bepaald door het aantal eenheden te vermenigvuldigen met het bijbehorende kental. Sommige elementen, zoals hagen en leibomen worden vanwege beeldkwaliteitseisen op kosten van de gemeente vervangen. Elementen op perceelgrenzen zijn gesplitst, een en ander afhankelijk van de plaatselijke situatie.
In goed overleg
De gemeente heeft de voorlopige schadevergoedingen eerst in een persoonlijk gesprek met de bewoners toegelicht. De definitieve bedragen zijn vastgelegd in een rapportage “Raming Schadeloosstelling”. Alle bewoners gingen akkoord met het bedrag van de schadeloosstelling.
Een klus met een lange doorlooptijd
De tuininventarisaties startten in maart 2024, de eindrapportages zijn afgerond op 1 juni 2025. De sanering zelf, inclusief afvoer van de verontreinigde grond naar Den Helder en het aanbrengen van schone grond, is inmiddels voltooid. In sommige gevallen zijn tuinen al in het voorjaar van 2025 hersteld, door of in opdracht van de bewoners.
De gemeente Enschede kijkt tevreden terug op de werkzaamheden van Bessel’s Green en WOET Bosgrond. Hopelijk herhaalt een dergelijk probleem zich niet in een andere wijk, al staan we dan natuurlijk paraat. En De Bleekerij bloeit weer, zonder PFAS en zonder zorgen!
Joris Vermaesen,
lid van Rentmeesters.nl in de provincie Overijssel
Reactie:
Deel deze pagina via: