Het in stand houden van een landgoed en het vinden van economische dragers is voor eigenaren en beheerders een voortdurende uitdaging.
Jonge mensen, nog niet gehinderd door kennis van wet- en regelgeving, kunnen daarvoor verrassende ideeën ontwikkelen. Sinds twee jaar is Benny van Dasselaar betrokken bij een Veldwerkdag van 2e-jaars studenten Bos en Recreatie van Wageningen University & Research (WUR). Van de kant van de universiteit is onderwijs-/onderzoeksmedewerker Jim van Laar de drijvende kracht.
Een Veldwerkdag in de praktijk
Om 08.00 uur vertrekt een 80-tal studenten met de bus richting het landgoed. In 2023 waren ze te gast op Landgoed Pijnenburg in Baarn. Dit jaar werden de studenten ontvangen op Landgoed Vollenhoven in De Bilt. Opzet was de studenten te laten brainstormen over het toekomstbestendig maken van het landgoed. De studenten werkten in 15 groepjes van ca. 5 à 6 man/vrouw. In het creatieve traject gelden geen beperkingen. Alle ideeën voor het ontwikkelen van economische dragers zijn welkom.
Na de ontvangst kregen de studenten in groepjes een rondleiding over het landgoed. Zo zagen zij hoe het landgoed is samengesteld, maar ook wat de kwetsbare gebieden zijn en waar sprake is van slijtage aan bos en natuur. Enerzijds is dat natuurlijke slijtage, maar ook slijtage veroorzaakt door bezoekers. Want de meeste landgoederen zijn vrij toegankelijk voor wandelaars en fietsers.
Na de lunch gingen de studenten in gesprek met de stakeholders van het landgoed. Daartoe was een gemêleerd gezelschap uitgenodigd van gemeentelijke- en provinciale ambtenaren, mensen die op het landgoed werken, zoals de tuinlieden of de schaapherder, maar ook leden van het Erfgoed Expertise Team Utrecht (een multidisciplinaire denktank), medewerkers van het Waterschap, toezichthouders (BOA’s), exploitanten die ruimte huren op een landgoed (horeca, evenementen, moestuinbeheerder, etc.) In groepjes van 5 à 6 mochten de studenten deze actoren drie kwartier lang over van alles en nog wat bevragen.
Punten tellen mee voor de Master
Na de Veldwerkdag krijgen de studenten twee weken de tijd om een plan uit te weken. Vervolgens presenteren zij hun plan op de universiteit; een aantal door een presentatie in de grote zaal, een aantal door een presentatie op een flip-over aan de jury. Ook de stakeholders die betrokken waren bij de Veldwerkdag worden daarvoor uitgenodigd. Het werkstuk telt mee voor hun Master. De jury bestaat uit de eigenaren en beheerders van het landgoed.
Het mes snijdt aan twee kanten
Zo’n Veldwerkdag heeft ook interessante voordelen voor het landgoed. Sommige van de ideeën zijn verfrissend en echte eyeopeners. Hoewel de plannen niet altijd haalbaar zijn, zet de vernieuwende blik van jonge mensen eigenaren/beheerders wel aan het denken. Zoals een drone circuit over het landgoed. Of blokhutten in het bos voor mensen die rustig willen werken.
Een bijkomend maar niet onbelangrijk detail is dat alle stakeholders van het landgoed op deze dag bij elkaar zijn en de gelegenheid hebben elkaar beter te leren kennen en van gedachten te wisselen. Als eigenaar/beheerder heb je immers te maken met legio instanties, departementen, ambtelijke planologen, etc. Voordat een plan wordt goedgekeurd ligt het rapport op veel buro’s ter inzage. Als een aantal van de betrokken ambtenaren elkaar reeds kent en de neuzen min of meer al dezelfde kant op staan, bespaart dat tijd en energie.
De eigenaren van Landgoed Vollenhoven en Benny van Dasselaar kunnen terugkijken op een geslaagde Veldwerkdag. Een dag ook die het Landgoed extra op de kaart heeft gezet.
Benny van Dasselaar is lid van Rentmeesters.nl in de provincie Gelderland (regio Betuwe-Veluwe).
Reactie: