Het einde van financieringsinstrument pacht?

29 maart 2024

Op 2 januari publiceerde de Belastingdienst de “Waardering verpachte gronden in box 3 voor het belastingjaar 2018".

De cijfers (voor 66 landbouwgebieden) zijn afgeleid van de agrarische grondprijsmonitor die het Kadaster in nauwe samenwerking met Wageningen UR heeft opgesteld.

10% verhoging
In de nieuwe tabel wordt de waarde van regulier verpachte grond gesteld op 60% van de normwaarde voor onverpachte grond. Voor het jaar 2017 was dit nog 50%. De verhoging met 10% heeft vergaande gevolgen voor eigenaren met een aanzienlijk oppervlak regulier verpachte grond. De stijging van de vermogenswaarde betekent al snel dat zij boven een vermogen in box 3 uitkomen. Hiervoor bedraagt de vermogensrendementsheffing 1,614% (tot 2017 1,2%!). Voor de particuliere grondeigenaren betekent dat, in combinatie met de sinds 2017 doorgevoerde verhoging van het belastingpercentage met ca. 0,4%,  een aanzienlijke lastenverzwaring.

Lagere opbrengsten
Bij de pachtprijzenbesluiten van 2017 en 2018 was het veranderpercentage van reguliere pacht voor alle regio’s, met uitzondering van de IJsselmeerpolders, negatief. Dat resulteerde voor de particuliere verpachter in een lagere pachtopbrengst. Na betaling van de waterschapslasten en mogelijk ruilverkavelingslasten blijft van de uiteindelijke pachtopbrengst nog maar weinig over. Met andere woorden: de particuliere grondbezitter c.q. verpachter boert als gevolg van het overheidsbeleid (verhoging van de belastingdruk en verlaging van de opbrengsten) snel achteruit.

Financieringsinstrument pacht steeds verder afgebroken
Pacht is als financieringsinstrument voor de agrarische sector van cruciaal belang. Maar dan moet er wel pachtgrond beschikbaar blijven. Als gevolg van de verhoogde normwaarde voor verpachte gronden en het pachtnormenbesluit van 2018 zullen de particuliere grondeigenaren geld moeten toeleggen om hun pachters aan het werk te houden. Dit zal uiteindelijk ertoe leiden dat particuliere eigenaren niet anders kunnen dan hun grond verkopen in plaats van te verpachten. Door het huidige overheidsbeleid dreigt dit financieringsinstrument steeds verder in verval te raken en op termijn zelfs te verdwijnen. Daarbij is niemand gebaat.

Herijking bestaande pachtwet
In oktober van het afgelopen jaar hebben pachters en verpachters gezamenlijk, in een poging  pacht als financieringsinstrument voor de sector te behouden, bouwstenen aangedragen bij de minister van Landbouw voor herijking van de pachtwet en aanpassing van het fiscale beleid. Bewindsvrouw Carola Schouten zegde toe dat zij het pachtdossier actief zou oppakken. Tot op heden wachten de belanghebbenden tevergeefs op een voorstel van de minister. 

Belasting betalen moet ...
Als rentmeester en lid van de Commissie Pacht van de Nederlandse Vereniging van Rentmeesters pleit ik voor een evenwichtig systeem dat de lusten en de lasten voor de pachter zowel als voor de verpachter op een eerlijke manier verdeelt en dat ervoor zorgt dat de verpachter een redelijk rendement krijgt over zijn vermogen dat in grond zit. We mogen toch van de overheid verwachten dat zij de werking van wet- en regelgeving toetst aan het redelijkheidbeginsel en zich niet laat verleiden tot het dichten van gaten in de begroting door op slinkse wijze de belastingdruk te verhogen. Belasting betalen moet, maar meer betalen dan als inkomen wordt ontvangen, is onfatsoenlijk.

Benny van Dasselaar

Benny van Dasselaar is lid van Rentmeesters.nl in de provincie Gelderland.

Reactie: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.